Risk Nedir? #
Bir olay veya bir olgunun içinde zarar, kayıp, tehlike veya hasar olmasına yönelik, gerçekleştiği zaman kesinlikle zarar veren durum ve belirsizlik içeren unsurlardır. 1B BELGELENDİRME olarak bu yazımızda risk analizi ile ilgili tüm ayrıntıları sizin için yazdık.
Risk Analizi Nedir? #
Risk analizi, işyerlerinde çalışma şartlarından veya işin yürütülmesindeki koşullardan kaynaklanan çeşitli risklerin gelme olasılığına denilmektedir. Bu riskler nedeniyle çeşitli sıklık ve büyüklükte iş kazaları ve meslek hastalıkları meydana gelmektedir.
Risk analizi, iş kazaları ve oluşabilecek meslek hastalıklarına karşı alınacak tüm güvenlik tedbirlerini içerir.
6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile, 2013 yılından itibaren tüm işverenler ve firmalar için İSG risk analizi yaptırma yükümlülüğü geldi.
Yasal mevzuat gereği işletmelerde uygulanması gereken çalışma şartlarının iyileştirilmesini zorunlu hale getirir. Bu sayede belirsizliklerin ve tehlikelerin belirlenmesi, analizinin yapılması ve ortaya çıkabilecek etkilerin değerlendirilmesi yapılabilir. Bu çalışma sonucunda elde edilen veriler sayesinde işyerlerindeki risklerin ve belirsizliklerin tehdit oluşturma ihtimalini engellemiş oluruz. Risklerin tamamen ortadan kaldırılması mümkün değildir ancak etkilerinin en aza indirilmesi sağlanabilir.
Risk Analizi Nasıl Yapılır? #
- Risk yönetimi yapabilmek için öncelikle meydana gelebilecek tehlikelerin ve belirsizliklerin analiz edilmesi edilip belirlenmesi gerekiyor. Karşılaşılabilecek risklerin önceden belirlenmesi ve önlemlerin alınabilmesi risk analizi ile mümkün olur.
- İşyerinde birbirinden farklı departmanlar mevcut ise her bölüm için ayrı risk analizi yapılmalıdır.
- Riskler analiz edilerek ulaşılan veriler doğrultusunda etki büyüklüklerine göre sıralama yapıp kontrol amaçlı bir planlama oluşturulmalıdır.
- Risk mümkünse ortadan kaldırılır, mümkün değilse etkisi azaltılmış uygun bir seviyeye indirilir.
- Hazırlanan planlar işverence uygulamaya konulur.
- Planlar düzenli olarak takip edilip denetlenir ve aksama durumunda önleyici işlemler gerçekleştirilir.
- Gerekli kişilere konu ile ilgili eğitimler verilir.
Risk Analizi Yöntemleri Nelerdir? #
Birçok farklı yöntemle risk analizi yapılabilir.
İş güvenliği risk analiz metotları:
- Fine-Kinley Analiz Metodu: Tehlikenin gerçekleşmesi durumunda insan, işyeri ve çevrede oluşturacağı zarar ya da hasarın etkisi değerlendirilir.
Risk = İhtimal x Frekans x Etki
- Tehlike ve İşletebilme Analiz Metodu (HAZOP): Kimya sektöründe ve kritik sistemlerde uygulanır. Kazaya neden olabilecek durumların saptanması, analizleri ve ortadan kaldırılmaları için uygulanır.
- L Tipi Matris Analiz Metodu: Basit, tek başına risk analizi yapmak zorunda olan analistler için tercih edilen bir metottur. Acilen önlem alınması gerekli olan tehlikelerin tespit edilmesi için kullanılır.
- Neden-Sonuç Analiz Metodu: İstenilmeyen sonuçların ne sebeplerden meydana geldiği belirlenir. Neden-sonuç diyagramı, balık kılçığı şeklindedir. Bu nedenle Balık Kılçığı Diyagramı olarak da bilinir.
- İş Güvenlik Analiz Metodu: İşler ve görevler iyi tanımlanmışsa bu metot uygulanır ve dört aşamadan oluşur. Yapı, tehlikelerin belirlenmesi, risk analizi ve güvenlik ölçüsü olarak incelenir.
- Ön Tehlike Analiz Metodu: Tehlikeli parçaları ve durumları gösteren kontrol listelerine güvenerek bu analiz yapılır.
- X Tipi Matris Analiz Metodu: Tek başına bir kişinin yapmasına uygun değildir. 5 yıllık geçmiş kaza bilgilerine ihtiyaç vardır. Tecrübeli lider ile bir takım çalışması gerekmektedir.
- Hata Ağacı Analiz Metodu: bu metodun amacı fiziksel, mekanik, kimyasal veya insan kaynaklı oluşan hataları tanımlamaktır.
- Olay Ağacı Analiz Metodu: Kaza öncesi ve sonrası durumları gösterdiğinden sonuç analizinde en çok kullanılan tekniklerdendir.
- Hata Türleri ve Etki Analiz Metodu: Herhangi bir sistemde bulunan kısımlar, aletler, bileşenlerde çıkabilecek arızaların sonuçları analiz edilir.
- Olursa Ne Olur Analiz Metodu: “Olursa Ne Olur?” sorularına verilen cevaplara dayanır. Aksaklıkların muhtemel sonuçları belirlenir.
Durum ne olursa olsun risk analizinin gerektirdiği önlemler alınmalı ve mutlaka gereklilikleri yerine getirilmelidir. İşveren ve çalışan beraber hareket ederek, iş kazalarının, yaralanmaların, para ve prestij kayıplarının önüne kolayca geçebilir.
